بخش زبان و ادبیات

1- « قوت غالب » یعنی چه؟ غذای اصلی.

 2- « نان کور » یعنی چه؟ یعنی خسیس.

3- « تلاجن » یعنی چه؟ نوعی درخت جنگلی.

4- « شندر غازی » یعنی چه؟ یعنی پول اندک.

5- « بش » یعنی بند.

6- « پانتومیم » یعنی چه؟ بدون گفتار، لال بازی .

7- « مجلس سازی مینیاتور » یعنی چه؟ تابلو یی که شامل صحنه ی رزمی و بزمی می باشد.

8- « ناسیونالیسم » یعنی چه ؟ یعنی وطن پرستی، ملت گرایی .

9- « نمی هلند » یعنی چه؟ نمی گذارند، اجازه نمی دهند. فعل نیز دارای دو مصدر است.

10- « قفا » یعنی چه؟ قفا در لغت به معنی پشت سر است. قفا زدن یعنی پس گردنی زدن.

11- « زین خدنگ » یعنی چه؟ زینی که از چوب درخت خدنگ ساخته شده است.

12- « شبدر دوچین » یعنی چه؟ شبدری که دوبار پس از روییدن چیده شده باشد.

13- « سر پَر زدن » یعنی چه؟ یعنی توقف کوتاه، هرگاه مرغی از اوج یک لحظه بر زمین نشیند و

دوباره برخیزد، این توقف کوتاه را « سر پَر زدن » می گویند.

14- « لعل پوش » یعنی چه؟ دارای گل برگهای قرمز، گل سرخ.

15- « جام می » یعنی چه ؟ جام می در اصطلاح عارفان، قلب انسان پاک و آگاه و عارف است.

16- « تلکه کردن » یعنی چه؟ یعنی پول و مالی را با مکر و فریب از کسی به دست آوردن.

17- « گرته برداری » یعنی چه؟ گرته برداری آن است که با خاکه ی زغال، تصویر چیزی را طرح کنند.

18- معادل امروزی « بپیچم » چیست؟ تلاش و کوشش می کنم. (پافشاری می ورزم).

19- « وزارت صنایع مستظرفه » یعنی چه؟ یعنی هنرهای ظریف مانند نقاشی و مجسمه سازی و غیره.

20- « نظمیه » چیست؟ معادل نیروی انتظامی امروز است.

21- « زیتون نماد » چیست و نشانه کدام کشور است؟ نماد صلح و نشانه و پرچم کشور فلسطین است.

22- « شب » نماد چیست؟ نماد ظلم و استبداد است.

23- « آیینه » نماد چیست؟ نماد صفا و پاکی است.

24- « یک من » چند کیلو گرم است؟ سه کیلو گرم.

25- پسوند « باشی » در ترکی به معنی رئیس و سرپرست است مانند آشپز باشی، نجار باشی.

26- حرف « ک » در خُرجینک، دخترک و عروسک به چه معنی است؟ به معنی کوچک بودن است.

27- حرف « را » در مصراع « تا سلسله ی ایوان بگسست مداین را » چه نوع رایی است؟ فک اضافه.

28- « ی » در نکردی ، پرسیدی ، بودی و .... نشانة چیست؟ نشانة ماضی استمراری.

29- نهاد جمله زیر کدام کلمه است؟ « م ».

« از آنکه شیفتة عشقم ».

30- « برخوردار کناد » چه نوع فعلی است؟ فعل دعایی.

31- « م » در « دادم » در بیت زیر چه نوع کلمه یی است؟ نشانه مفعولی.

« بدو گفت که این بر من از من رسید ................. زمانه به دست تو دادم کلید ».

32- مرجع « ش » در « ملامتگرش » کیست؟ جوان.

« با سخن پیر ملامتگرش .................. گریان گریان بگذشت از برش ».

33- « قله ی کوه شد یکسره ابلق » منظور از « ابلق » چیست؟ در اینجا ابلق یعنی هرچه دو رنگ و یکی از رنگهای آن سفید باشد.

34- در غزل سعدی مقصود از « مجمعی که شاهدان دو عالم در آن گرد می آیند » چیست؟ قیامت.

35- در عبارت « بر کشِته های ما جز باران رحمت خود مبار » مقصود از « کِشته ها » چیست؟ بذر مهبت که در دل ها کاشته است.

36- در جملة « آنچه از زبان این سوختة بی زبان نقل می نماید قصه یی پر غصه است » مقصود از « این سوختة بی زبان » چیست؟ نی است.

37- در بیت « آمد آورد پیش خیر فراز......... گفت گوهر به گوهر آمد باز» مقصود از گوهر اول و دوم چیست؟ گوهر اول جواهر است و گوهر دوم انسان خیر خواه.

38- در بیت « به آتش های ترک و خون تازیک  ................. ز رود سند تا جیحون نشیند » منظور از آتش های ترک و تازیک چیست؟ منظور حمله ی مغول ها و خونریزی تازیک هاست.

39- در عبارت « فرشتگان سرودهای صلح و شادی انسان را برای چوپانان خوانده اند» منظور از کلمات مشخص شده چیست؟ سرود های صلح و شادی یعنی وحی و پیام پیامبران. و منظور از چوپانان پیامبران است.

40- در عبارت « مادر خویش از یاد می برد » منظور از « مادر » در این عبارت چیست؟ طبیعت.

41- در مصراع « در میان خانه گم کردیم صاحب خانه را » منظور از« صاحب خانه » کیست؟ خدا.

42- با توجه به توصیف صدای « غوک و مرغ حق » چه زمانی در ذهن تداعی می شود؟ شب

« غوک ها می خوانند ..... مرغ حق هم گاهی ».

43- « دوش » در مصراع « دوش دیدم که ملایک در میخانه زدند» به کدام معنی است؟ لحظة آفرینش آدمی.

44- در بیت زیر مقصود از « تقصیر » چیست؟ کوتاهی و سستی در عبادت و شکر گزاری گناه.

« بنده همان به که ز تقصیر خویش ............... عذر به درگاه خدای آورد ».

45- مصراع « همه دل پر از باد و لب پر زپند » بیانگر چه حالت هایی است؟ حالت های « غم و اندوه و تأسف » و « پند و نصیحت ».

46- منظور از « رؤیت » در مصراع زیر چیست؟ منظره.

« شامگاهان که رؤیت دریا».

47- کلمه « مهر » در بیت زیر به چه معنی است؟ خورشید.

« خداوند کیهان و گردون سپهر .......... فروزندة ماه و ناهید و مهر »

48- مقصود از « بر شده گوهر » در بیت زیر چیست؟ افلاک و آسمان.

« زنام و نشان و گمان برترست  ................. نگارندة بر شده گوهر است ».

49- در بیت زیر کلمة « یکایک » به چه معنی است؟ ناگهان.

« که ایشان ز بهر مرا جنگجو .............. یکایک به ایران نهادند روی ».

50- « اندیشه » در بیت زیر به چه معنی است؟ تشویش .

« در جام می آویختم اندیشه را خون ریختم ........ با یاد خود آمیختم زیرا درون پرده ام ».

51- منظور از « یاد روی تو » در بیت زیر چیست؟ خداوند.

« به کعبه رفتم وز آنجا هوای کوی تو کردم ...... جمال کعبه تماشا به یاد روی تو کردم ».

52- در مصراع « عذار افروز مه رویان افلاک » منظور از « مه رویان افلاک » چیست؟ آسمان و ستارگان است.

53- مضمون بیت زیر چیست؟ اتکای به خود.

« نخواهد آتش از همسایه هر کسی جوهری دارد ...... چنار از سینة خود می کند ایجاد آتش را ».

54- « مرا مذکور ساختند » یعنی چه؟ یعنی از من یاد کردند، مرا نام بردند.

55- « مرا معلوم گردید » یعنی چه؟ یعنی برای من آشکار شد.

56- « به خدمت او موسوم گشتم » یعنی چه؟ یعنی شناخته شدم، معروف شدم.

57- « طریق مبطلان بر نوشتند » یعنی چه؟ یعنی راه و روش مردمان نادرست را از میان برداشتند.

58- « براثر او می آیم » یعنی چه؟ یعنی به دنبال او می آیم. 

59- « دست از من بدار » یعنی چه؟ یعنی مرا رها کن.

60- « از درون خستگان اندیشه کن » یعنی چه؟ یعنی از آه دل رنج دیدگان بترس.

61- « می نشوم خودنما » یعنی چه؟ یعنی چهره خود را آشکار نمی کنم.

62- « در این کار تعبیه ای هست » یعنی چه؟ یعنی نقشه ای از پیش برای این کار کشیده شده است.

63- « نصف تنش لمس شد » یعنی چه؟ بی حس و حرکت شدن.

64- « یک هو به صرافت افتادم » یعنی چه؟ اندیشه و قصد انجام کاری را کردن.

65- « نگویم که مرا سخت دربایست نیست » یعنی چه؟ یعنی نمی گویم که به آنها نیاز ندارم.

66- « بر خود گرفت » یعنی چه؟ یعنی تعهد کرد، قول داد.

67- « تو مرا بر خویشتن گیر » یعنی چه؟ یعنی تو عهده دار کار من شو.

68- « حرفی به کارش بود » یعنی چه؟ یعنی جای حرف داشت، مشکل داشت.

69- « دست از من بدار » یعنی چه؟ یعنی مرا رها کن.

70- « نان به نرخ روز خوردن » یعنی چه؟ یعنی به مقتضای زمان تغییر عقیده دادن.

71- « نقش از روی کار باز خواند » یعنی چه؟ یعنی متوجه قضیه شد.

72- « تداعی معانی » یعنی چه؟ یعنی به یاد آوردن مفهومی از مفهوم دیگر.

73- عبارت « عشق و مقصود کافری باشد » یعنی چه؟ یعنی عاشق در راه عشق مقصدی جز عشق ندارد.

74- عبارت « ترک خود کردن » یعنی چه؟ یعنی از وجود مادی خود گذشتن.

75- عبارت « یکی مجرد بود و با یکی پنج دینار » یعنی چه؟ یکی پول نداشت، یکی پنج دینار داشت.

76- عبارت « مجنون صفتی باید که نام لیلی شنیدن جان توان باختن » یعنی چه؟ عاشق واقعی باید مانند مجنون صفاتی داشته باشد که با شنیدن نام لیلی جان خود را فدا کند.

77- عبارت « باز می دارد دهان با چشم از وحشت دریده » یعنی چه؟ یعنی دهان و چشمانش از ترس باز است.

78- عبارت « کاین شیوه ی دریِ تو چون دود می رود » یعنی چه؟ یعنی زبان فارسی در حال نابودی است.

79- عبارت « رخت در کوی معصیت کشیدن » یعنی چه؟ یعنی گناه کردن.

80- عبارت « دست بر داشتن » یعنی چه؟ یعنی دعا کردن، دست به دعا بر داشتن.

 ادامه مطلب در بخش هشتم